Məzuniyyət
AR Əmək Məcəlləsinin 112-ci Maddəsinə əsasən işçilərin məzuniyyət hüququ aşağıdakı məzuniyyət növləri ilə təmin edilir:
Əmək müqaviləsində, habelə kollektiv müqavilələrdə məzuniyyətlərin digər növləri nəzərdə tutula bilər.
İşçinin birinci iş ili üçün əmək məzuniyyətindən istifadə etmək hüququ əmək müqaviləsinin bağlandığı andan etibarən 6 ay işlədikdən sonra əmələ gəlir.
İşəgötürən tərəfindən işçiyə əmək məzuniyyətinin verilməməsi qadağandır.
İşçi müvafiq iş ilində əmək məzuniyyətindən istənilən səbəbdən istifadə etmədikdə, ona həmin iş ili (iş illəri) üçün istifadə edilməmiş əmək məzuniyyətinə görə müəyyən olunmuş qaydada və məbləğdə kompensasiya ödənilir.
Məzuniyyət vaxtı üçün əmək haqqının ödənilməsi qaydaları
Məzuniyyətlərin verilməsinin rəsmiləşdirilməsi və uçotunun aparılması
Bütün növ məzuniyyətlərin verilməsi işçinin ərizəsi əsasında işəgötürənin əmri (sərəncamı, qərarı) ilə rəsmiləşdirilir. Əmrdə (sərəncamda, qərarda) işçinin adı, atasının adı və soyadı, vəzifəsi (peşəsi), verilən məzuniyyətin növü, müddəti, müvafiq iş ili, məzuniyyətin başlandığı, qurtardığı və məzuniyyət müddəti bitdikdən sonra işçinin işə başlamalı olduğu il, ay, gün göstərilməlidir.
Məzuniyyətin verilməsi barədə əmr (sərəncam, qərar) məzuniyyətin başlanmasına azı beş gün qalmış verilir və işçi onunla tanış edilir.
İşəgötürən məzuniyyətlərin verilməsinin uçotunu dürüst və vaxtında aparmağa borcludur. Məzuniyyətlərin verilməsinin uçotu işçilərin iş illəri, məzuniyyətlərin növləri, müddətləri, verildiyi vaxt və müvafiq əmrin (sərəncamın, qərarın) nömrəsi, tarixi göstərilməklə aparılmalıdır. Məzuniyyətlərin verilməsi işəgötürənin imkanlarına müvafiq olaraq kompüter proqramları və ya sadələşdirilmiş kargüzarlıq yolu ilə aparılır.
Məzuniyyət haqqlarının ödənilməsi və hesablanması mühasibat uçotunda iki üsul ilə aparıla bilər: ehtiyatlardan istifadə etməklə və ya ehtiyatlarsız. Ehtiyat fondu yarandıqda məzuniyyətlər üzrə ödəmələr ehtiyat fondu hesabına hesablanır. Ehtiyat fondunun yaradılması nəzərdə tutulmayıbsa, məzuniyyət üzrə ödəmələr hər ay xərclər hesabında qeyd edilir.
Hesablanmış məzuniyyət üzrə ödəmələr, əmək haqqı kimi, müvafiq vergilərə cəlb edilir.
Dt | Kt | Məbləğ | Əməliyyatın məzmunu |
Ehtiyat fondu yarandıqda |
20 | 89 | 10 000 | Məzuniyyətlərin ödənilməsi üçün Ehtiyat fondunun yaradılması
|
89 | 68 | 1 700 | Məzuniyyətlərdən gəlir vergisinin tutulması
|
89 69 | 76.4 | 2 200 | Sosial-sığorta fonduna ödəmələrin hesablanması |
Ehtiyat fondu yaranmadıqda |
20 | 70 | 10 000 | Məzuniyyət üzrə ödəmələrin hesablanması
|
70 | 68 | 1 700 | Məzuniyyətlərdən gəlir vergisinin tutulması
|
70 | 69 | 2 200 | Sosial-sığorta fonduna ödəmələrin hesablanması |
|