Fiziki şəxslərin aşağıdakı gəlirləri gəlir vergisindən azaddır:

1. rotasiya qaydasında xaricə ezamiyyətə göndərilən diplomatik xidmət əməkdaşlarının və diplomatik xidmət orqanlarının inzibati-texniki xidmətini həyata keçirən şəxslərin və mühafizəsi zəruri hesab edilən Azərbaycan Respublikasının xarici ölkələrdə və beynəlxalq təşkilatlarda fəaliyyət göstərən diplomatik nümayəndəliklərinin və konsulluqlarının mühafizəsini həyata keçirən hərbi qulluqçuların xarici ölkədə aldığı əmək haqqı, Azərbaycan vətəndaşı olmayan diplomatik və ya konsulluq əməkdaşlarının rəsmi məşğulluğundan gəlir;
2. Azərbaycan Respublikasının rezidenti olmayan şəxsin iş yerindən gəlir – əgər bu gəlir Azərbaycan Respublikasının rezidenti olmayan işə götürən tərəfindən, yaxud onun adından ödənilirsə və qeyri-rezidentin daimi nümayəndəliyi tərəfindən və ya onun adından, yaxud daimi nümayəndəlikdə fəaliyyəti ilə əlaqədar ödənilmirsə;
3. təqvim ili ərzində alınan hədiyyələrin, təhsil və ya müalicə haqlarını ödəmək üçün maddi yardımın, birdəfəlik müavinətin dəyərinin 1000 manatadək olan hissəsi, xaricdə müalicə haqlarını ödəmək üçün maddi yardımın dəyərinin 2000 manatadək olan hissəsi, mirasların dəyərinin 20 000 manatadək olan hissəsi;
   Təhsil və ya müalicə haqları almış şəxslərə bu güzəşt o halda verilir ki, həmin məbləğlərin təyinatı üzrə ödənildiyini təsdiq edən müvafiq sənədlər təqdim edilmiş olsun.
   

   Misal Müəssisə ADİU-in magistratura pilləsində təhsil alan işçisinin 3 000 AZN dəyərində olan illik təhsil haqqınını ödəmişdir. Belə olduqda, ödənilmiş məbləğin 1 000 AZN hissəsi gəlir vergisindən azaddır, 2 000 AZN hissəsi isə ümumi qaydada gəlir vergisinə cəlb edilməlidir.

   
   hədiyyə, maddi yardım və miras vergi ödəyicisinin ailə üzvlərindən alındığı halda, onun tam dəyəri;
   

   AR VM 13.2.7. Vergi ödəyicisinin ailə üzvləri Vergi ödəyicisinin ailə üzvləri: ər-arvadlar; valideynlər, övladlar və övladlığa götürülmüş şəxslər; vərəsələr; doğma (ögey) bacılar (qardaşlar); bacı və qardaş övladları; ər-arvadların bacıları, qardaşları və valideynləri; bacıların ərləri və qardaşların arvadları; valideynlərin bacıları (qardaşları); qəyyumlar və qəyyumluğa götürülənlər, onların arasındakı ev təsərrüfatı birliyi nəticəsində biri o biri ilə valideyn və övlad kimi bağlı olduqda.

4. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinə görə ödənilən müavinətlər istisna olmaqla, dövlət müavinətləri, əvəzsiz dövlət köçürmələri, dövlət pensiyaları, dövlət təqaüdləri, işçilərin sayının və ştatların ixtisar edilməsi ilə əlaqədar olaraq əmək müqaviləsinə xitam verildikdə işçilərə AR Əmək Məcəlləsinə müvafiq ödənilən təminatlar, habelə Azərbaycan Respublikası qanunları və AR Prezidentinın qərarları əsasında dövlət büdcəsinin vəsaiti hesabına fərdi birdəfəlik ödəmələr və ya maddi yardımlar;
5. alimentlər;
6. Fiziki şəxsin əsas iş yerində (əmək kitabçasının olduğu yerdə) hər hansı muzdlu işlə əlaqədar əldə edilən aylıq gəliri 2 500 manatadək olduqda, 200 manat, illik gəliri 30 000 manatadək olduqda, 2 400 manat məbləğində olan hissəsi;
   

   Misal Fiziki şəxsin əsas iş yerində (Neft-qaz sahəsində fəaliyyəti olan müəssisə) aylıq gəliri 800 manat təşkil edir. Belə olduqda, onun ödəməli olduğu vergi məbləği olacaqdır: (800 - 200)*14% = 84 manat

7. qiymətli daşlardan və metallardan, qiymətli daşlar və metalların məmulatlarından, incəsənət əsərlərindən, əntiq əşyalardan və vergi ödəyicisinin sahibkarlıq fəaliyyətində istifadə edilən və ya istifadə edilmiş əmlakından başqa, daşınan maddi əmlakın təqdim edilməsindən gəlir;
   

   Misal Fiziki şəxs ona məxsus 300 manata aldığı mobil telefonunu 500 manata satmışdır. Qazanılan 200 manat gəlir vergidən azaddır.

8. sığorta hadisəsi baş verdikdə sığorta olunanın və faydalanan şəxsin həyatına, habelə onun əmlakına və ya əmlak mənafelərinə dəymiş zərərin əvəzini ödəmək üçün pul və ya natura şəklində ödənilmiş vəsait, həmçinin işəgötürən tərəfindən ödənilən bütün növ icbari sığorta və könüllü tibbi sığorta haqları, 3 ildən az olmayan müddətə bağlanan müqavilə ilə həyatın yığım sığortası və pensiya sığortası üzrə işəgötürənin sığortaolunanın vergiyə cəlb olunan gəlirlərinin 50 faizindən çox olmayan hissəsindən Azərbaycan Respublikasının sığortaçılarına ödədikləri sığorta haqları, həyatın yığım sığortası və pensiya sığortası üzrə müqavilənin qüvvəyə mindiyi andan etibarən 3 illik müddət keçdikdən sonra sığorta olunana və faydalanan şəxsə ödənilən hər hansı məbləğlər;

   Misal Fiziki şəxs ona məxsus avtomobilini sığorta etmişdir, və il ərzində 1 800 AZN sığorta haqqı ödəmişdir. Lakin, sığortaolunanın avtomobili yol-nəqliyyat hadisəsi zamanı qəzaya uğramış, və ona maddi zərər dəymişdir. Sığorta şirkəti bu səbəbdən fiziki şəxsə 12 500 AZN sığorta ödənişi etmişdir. Fiziki şəxsə ödənilən bu sığorta ödənişi gəlir vergisindən azaddır.

   
   

   Misal Müəssisə neft-qaz sahəsində fəaliyyət göstərir. Müəssisədə çalışan işçinin əmək haqqısı 2 100 manatdır. Müəssisə işçinin həyatın yığım sığortası üzrə 3 ildən az olmayan müddətə sığorta şirkəti ilə bağladığı müqaviləyə əsasən hər ay işçinin əmək haqqısından 1 500 manat tutub sığorta şirkətinə ödəyir. Belə olduqda, AR Vergi Məcəlləsinin 102.1.8 maddəsinə əsasən 3 ildən az olmayan müddətə bağlanan müqavilə ilə həyatın yığım sığortası üzrə sığortaedənin Azərbaycan Respublikasının sığortaçılarına bank vasitəsilə ödədikləri sığorta haqlarından gəlir vergisi və məcburi dövlət sosial sığorta haqqı tutulmur. İşçinin əmək haqqısından tutulan gəlir vergisi olacaqdır: Gəlir vergisi aşağıdakı məbləğdən hesablanacaqdır: 2 100 - 1 500 = 600 manat Gəlir vergisi = (600 - 200) * 14% = 56 manat.

9. dəymiş zərərlərin ödənilməsi ilə bağlı alınan kompensasiya ödənişləri;

   Misal Fiziki şəxslərin fərdi yaşayış evləri sürüşmə nəticəsində tam yarasız hala düşmüşdür. AR Nazirlər Kabinetinin qərarına əsasən yaşayış evlərinin hər bir sahibinə kompensasiya ödənilmişdir. Onlara ödənilmiş bu kompensasiya gəlir vergisindən azaddır.

10. bilavasitə kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalından alınan gəlirlər

    Qeyd: kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalı dedikdə istehsal olunan (o cümlədən sənaye üsulu ilə, xüsusi broyler təsərrüfatlarında, avtomatlaşdırılmış tövlə sistemlərində və digər yerlərdə) canlılar diri şəkildə, habelə onlardan diri şəkildə olarkən əldə edilmiş məhsullar ilkin formada, heç bir kimyəvi təsirə məruz qalmadan təqdim edilməlidir. Bitkiçilik məhsulları və digər kənd təsərrüfatı məhsulları təqdim edilərkən təbiətdə olduğu ilkin formasını saxlamalı, kimyəvi tərkibi dəyişdirilməməli, konservləşdirilməməlidir.

    Misal Fiziki şəxs iri və xırda buynuzlu heyvandarlıq məhsullarının istehsalı ilə məşğuldur. 2019-cu il ərzində fiziki şəxs 4 000 manata 20 baş diri qoyun, 3 000 manata 3 baş dana, 2 200 manata 200 kq qoyun əti, 200 manata qoyun yunu, 2 500 manata qoyun pendiri və 1 500 manata inək südü satmışdır. Beləliklə fiziki şəxsin illik gəliri 13 400 manat təşkil etmişdir. Bu gəlirdən aşağıdakı məbləğlərdə vergi tutulacaqdır: 1. Aşağıdakı gəlirlər AR Vergi Məcəlləsinin 102.1.11 maddəsinə əsasən gəlir vergisindən azaddır: 4 000 manata 20 baş diri qoyun, 3 000 manata 3 əd dana, 200 manata qoyun yunu və 1 500 manat inək südü satışından gəlirlər 2. 2 200 manata qoyun əti və 2 500 manata qoyun pendiri satışından gəlirlər ümumi qaydada gəlir vergisinə cəlb olunacaqdır.

11. sənətkarlığın misgərlik, qalayçılıq və saxsı məmulatlarının, təsərrüfat müxəlləfatının, bağçılıq-bostançılıq alətlərinin, xalq musiqi alətlərinin, oyuncaqların, suvenirlərin, qamışdan və qarğıdan məişət əşyalarının düzəldilməsi, keramika məmulatlarının bədii işlənməsi, bədii tikmə, ağac materiallardan məişət alətlərinin hazırlanması sahəsində fəaliyyət göstərən fiziki şəxslərin gəliri;
12. Fiziki şəxslərə kompensasiya xarakterli aşağıdakı ödəmələr:
    • iş vaxtı daimi yolda olan və ya işi gediş-gəliş (səyyar) xarakteri daşıyan, çöl təşkilatlarında işləyən işçilərə gündəlik ezamiyyə xərclərinin əvəzində verilən əlavə vəsaitin, habelə müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilmiş dəniz nəqliyyatında ezamiyyə xərcləri əvəzinə üzücü heyətin üzvlərinə sutkalıq ödənişlərin qanunvericiliklə nəzərdə tutulan məbləği;
    • AR Nazirlər Kabinetinin qərarı ilə müəyyən edilmiş ezamiyyə xərclərinin məbləğləri;
    • ağır, zərərli və təhlükəli istehsalatlarda işçilərin tibbi müayinədən keçirilməsi üçün işəgötürənin hesabına qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada ödənilmiş xərc məbləğləri;
    • əmək şəraiti zərərli, ağır olan və yeraltı işlərdə çalışan işçilərə verilən pulsuz müalicə-profilaktik yeməklər, süd və ona bərabər tutulan digər məhsulların dəyəri və işçilərə müəyyən edilmiş müddətlərdə və tələb olunan çeşidlərdə verilən xüsusi geyim, xüsusi ayaqqabı və digər fərdi mühafizə vasitələrinin dəyəri;
    • istehsalatdan ayrılmaqla təhsil almağa göndərilmiş tələbələrə, doktorantlara və magistrlərə müəssisə və təşkilatların hesabına ödənilən təqaüd məbləğləri;
    • təbii fəlakət və digər fövqəladə hallarla əlaqədar müvafiq icra hakimiyyəti orqanlarının qərarları əsasında, habelə xarici dövlətlər və digər təşkilatlar tərəfindən göstərilən birdəfəlik yardımlar;
    • verdikləri qana görə donorlara ödənilən kompensasiya məbləğləri;
    • dalğıc işləri üçün pul mükafatı;
    • ictimai təşkilatlar, xeyriyyə cəmiyyətləri və fondları tərəfindən verilən maddi yardımlar;
    • hərbi qulluqçulara, hakimlərə, prokurorluq orqanlarının prokurorluq işçilərinə və prokurorluq işçiləri olmayan hərbi qulluqçularına, hüquq mühafizə və feldyeger rabitəsi orqanlarının xüsusi rütbəsi olan əməkdaşlarına ödənilən bütün növ ödənişlər (vəzifə və hərbi (xüsusi) rütbəyə görə maaşlar istisna olmaqla), habelə, əməliyyat-axtarış fəaliyyəti subyektləri ilə əməkdaşlıq edən şəxslərə, kəşfiyyat və əks-kəşfiyyat fəaliyyəti subyektlərinə kömək edən şəxslərə ödənilən bütün növ əmək haqqı, mükafat və digər maddi təminatlar;
    • işəgötürən tərəfindən işçinin hərbi və alternativ xidmətə çağırılması ilə əlaqədar ödənilən müavinətlərin qanunvericilikdə nəzərdə tutulan məbləği;
13. yarışlarda və müsabiqələrdə əşya şəklində alınan mükafatların tam dəyəri. Beynəlxalq yarışlarda və müsabiqələrdə pul şəklində alınan mükafatların dəyəri 4000 manatadək, respublika, şəhər və rayon yarışlarında və müsabiqələrində isə — 200 manatadək;

    Misal Ölkə üzrə keçirilən "Startap" müsabiqəsində startapçı komanda 3-cü yerə layiq görülmüş və hədiyyə olaraq 2 əd qol saatı və 2 500 AZN mükafat qazanmışdır. Beləliklə, startapçılara verilən 2 əd qol saatlarının tam dəyəri, verilən 2 500 AZN mükafatın isə 200 AZN dəyəri gəlir vergisindən azaddır. Alınan mükafata görə gəlir vergisi olacaqdır: (2 500 - 200) * 10%** = 230 AZN ** AR Vergi Məcəlləsinin 101.5 maddəsinə əsasən "101.5. İdman oyunları ilə əlaqədar aparılan mərc oyunlarından, lotereyaların keçirilməsindən, habelə digər yarışlardan və müsabiqələrdən pul şəklində əldə edilən uduşlardan (mükafatlardan)iştirakla bağlı ödənilən pul vəsaiti (pul qoyuluşu) çıxılmaqla qalan məbləğdən(Azərbaycan Respublikasının hüdudlarından kənarda təşkil edilən mərc oyunlarından, yarışlardan və müsabiqələrdən əldə edilən nağd pul vəsaiti istisna olmaqla) 10 faiz dərəcə ilə vergi tutulur."

14. dövlət qulluqçusu pensiya yaşına çatmasına görə könüllü işdən çıxması ilə əlaqədar verilən birdəfəlik haqq;
15. AR Milli Məclisinin deputatlarına öz səlahiyyətlərinin yerinə yetirilməsi ilə bağlı xərclərin ödənilməsi üçün qanunla müəyyən edilmiş miqdarda verilən aylıq pul təminatı və Azərbaycan Respublikası Prezidentinin qərarı ilə vəzifəyə təyin olunan Azərbaycan Respublikasının icra hakimiyyəti və digər dövlət orqanlarının (təsisatlarının) Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankının və dövlətin adından yaradılan publik hüquqi şəxslərin rəhbər işçilərinə səlahiyyətlərinin icrası ilə bağlı təmsilçilik xərclərinin ödənilməsi üçün verilən vəzifə maaşlarına aylıq əlavə pul təminatı;
16. torpaqların dövlət ehtiyacları üçün alınması zamanı ödənilən kompensasiya;
17. AR keçmiş Prezidentinə və onun ailə üzvlərinə ödənilən pensiya, müavinət və digər ödənişlərin məbləği;
18. sənaye və texnologiyalar parkında qeydiyyata alındıqları hesabat ilindən başlayaraq 10 il müddətinə AR Prezidentinin qərarına əsasən yaradılan sənaye, yaxud texnologiyalar parklarının rezident fiziki şəxsləri bu parklardakı fəaliyyətdən əldə etdikləri gəlir (əmək haqqından tutulan gəlir vergisi istisna olmaqla);
19. 01.02.2016-cı il tarixdən etibarən 7 il müddətində yerli bank və xarici bankın Azərbaycan Respublikasında fəaliyyət göstərən filialı tərəfindən fiziki şəxslərin əmanəti üzrə ödənilən illik faiz gəlirləri, habelə emitent tərəfindən investisiya qiymətli kağızları üzrə ödənilən dividend, diskont (istiqrazların nominalından aşağı yerləşdirilməsi nəticəsində yaranmış fərq) və faiz gəlirləri;
20. Vergi Məcəlləsi ilə müəyyən olunmuş qaydada gəlirlərin və xərclərin uçotunu aparan, ƏDV-nin məqsədləri üçün qeydiyyata alınmayan və əməliyyatlarının həcmi ardıcıl 12 aylıq dövrün istənilən ayında (aylarında) 200.000 manatadək olan rezident müəssisənin təsisçisi (payçısı) və yaxud səhmdarları olan fiziki şəxslərin dividend gəlirləri;
21. investisiya təşviqi sənədini almış fərdi sahibkarın həmin sənədi aldığı tarixdən 7 ilmüddətinə əldə etdiyi mənfəətin 50 %-i.
22. Pərakəndə satış qaydasında malların satışının həyata keçirilməsi üzrə ticarət fəaliyyəti və (və ya) ictimai iaşə fəaliyyəti ilə məşğul olan fərdi sahibkar tərəfindən büdcəyə ödənilməli olan gəlir vergisinin məbləği 2019-cu il yanvarın 1-dən 3 il müddətinə "İstehlakçıların hüquqlarının müdafiəsi haqqında" AR Qanunu ilə müəyyən edilmiş POS-terminal vasitəsilə nağdsız qaydada aparılan ödənişlərin ümumi gəlirdəki xüsusi çəkisinə uyğun müəyyən edilən verginin 25 faizi həcmində azaldılır.

    Misal Fərdi sahibkarın illik gəliri 20 000 manat (10 000 nağd, 10 000 nağdsız), xərcləri isə - 9 000 manat təşkil etmişdir. Gəlirdən xərclər çıxıldıqdan sonra qalan mənfəət 11 000 manat olacaqdır. Gəlir vergisi və ona tətbiq edilən güzəşt aşağıdaki kimi hesablanacaqdır: Gəlir vergisi - güzəştsiz: 11 000 * 20% = 2 200 manat Gəlir vergisinə güzəştin tətbiqi: Nağdsız dövriyyənin xüsusi çəkisi: 10 000 / 20 000 = 0.5 Güzəşt: 2 200 (0.5 * 25%) = 275 manat Ödəniləcək gəlir vergisi: 2 200 manat - 275 manat = 1 925 manat

    Bu güzəştin alınması hüququ müəyyən edilərkən vergi orqanında uçotda olan şəxslər tərəfindən POS-terminal vasitəsilə aparılan ödənişlərin məbləği nəzərə alınmır;

23. qanuna uyğun olaraq dövlət büdcəsinə olan vergi borclarının silinməsindən əldə olunan gəlir;
24. maliyyə bazarlarına nəzarət orqanında qeydiyyatdan keçmiş lotereyalardan pul şəklində əldə edilən uduşların 10 manatadək olan hissəsi;
25. vergi ödəyicisinin azı 3 (üç) il ərzində mülkiyyətində olan iştirak payının və ya səhmin təqdim edilməsindən əldə olunan gəlirlərinin 50 faizi;
26. Mənəvi Dəyərlərin Təbliği Fondu tərəfindən ödənilən maddi yardım (dəstək);
27. AR Prezidentinin müəyyən etdiyi qaydaya uyğun olaraq AR İpoteka və Kredit Zəmanət Fondu tərəfindən zəmanət verilmiş kredit üzrə ödəniş edilməsi hallarında borcalanların borclarının ödənilməsinin nəticəsi kimi əldə edilən gəlirləri;
28. mikro sahibkarlıq subyekti olan fərdi sahibkarların sahibkarlıq fəaliyyətindən gəlirinin 75 faizi;

    Misal Mikro sahibkarlıq subyekti olan fərdi sahibkarın illik gəliri 20 000 manat, xərcləri isə - 9 000 manat təşkil etmişdir. Gəlirdən xərclər çıxıldıqdan sonra qalan mənfəət 11 000 manat olacaqdır. Gəlir vergisi aşağıdaki kimi hesablanacaqdır: Gəlir vergisinə cəlb olunan məbləğ: 11 000 - (11 000 * 75%) = 2 750 manat Gəlir vergisi: 2 750 manat * 20% = 550 manat

29. mikro və ya kiçik sahibkarlıq subyekti olan və fərdi sahibkar kimi fəaliyyət göstərən startapların "Startap" şəhadətnaməsi aldığı tarixdən innovasiya fəaliyyətindən əldə etdikləri gəlir - 3 il müddətinə;

    Qeyd AR Vergi Məcəlləsinin 13.2.80 maddəsinə əsasən: Startap - innovativ təşəbbüsə əsaslanaraq həyata keçirilən, müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqan (qurum) tərəfindən müəyyən edilmiş meyarlara cavab verən və mikro, kiçik və orta sahibkarlığın inkişafını dəstəkləyən müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqan (qurum) tərəfindən “Startap” şəhadətnaməsi verilmiş şəxslərin həyata keçirdiyi sahibkarlıq fəaliyyəti.

30. KOB klasterin iştirakçısı olan fərdi sahibkarın KOB klaster şirkəti ilə bağlanmış müqavilə əsasında təqdim etdiyi mal (iş, xidmət) üzrə əldə etdiyi gəlirin kapital xarakterli xərclərin çəkilməsinə yönəldilən hissəsi - 7 il müddətinə.

    “KOB klaster şirkəti”nin meyarları

    Qeyd AR Vergi Məcəlləsinin 13.2.78, 13.2.79 maddələrinə əsasən: KOB klaster şirkəti – müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqan (qurum) tərəfindən müəyyən edilmiş meyarlara cavab verən və müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqan (qurum) ilə razılaşdırmaqla mikro, kiçik və orta sahibkarlığın inkişafını dəstəkləyən müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqanın (qurumun) KOB klaster şirkətinin şəhadətnaməsi verdiyi hüquqi şəxs; KOB klasterinin iştirakçısı – KOB klasterində fəaliyyət göstərmək üçün KOB klaster şirkəti ilə müqavilə bağlamış, mikro, kiçik və orta sahibkarlıq subyekti olan və mikro, kiçik və orta sahibkarlığın inkişafını dəstəkləyən müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqan (qurum) tərəfindən KOB klasterinin iştirakçısı şəhadətnaməsi verilmiş hüquqi və ya fiziki şəxs;

31. "Məşğulluq haqqında" AR Qanununa uyğun olaraq AR Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin tabeliyində Dayanıqlı və Operativ Sosial Təminat Agentliyinin haqqı ödənilən ictimai işlərə cəlb etdiyi işçilərinin bu fəaliyyətlə əlaqədar gəlirləri.
32. Azərbaycan Futbol Federasiyaları Assosiasiyası tərəfindən verilmiş təsdiqedici sənəd əsasında Azərbaycan Respublikasında keçirilən UEFA 2019 Avropa Liqasının final oyunu və UEFA 2020 Futbol çempionatının oyunları ilə əlaqədar malların təqdim edilməsi, işlər görülməsi və xidmətlər göstərilməsinə cəlb olunmuş gəlirləri (2019-cu il martın 1-dən 2020-ci il avqustun 1-dək)
33. AR Nazirlər Kabineti tərəfindən təsdiq olunmuş qaydada dövlət büdcəsinin vəsaiti hesabına ödənilən ixrac təşviqi.