Torpaq, tikili və avadanlıqlar təsisçilərdən pay qoyuluşu şəklində qəbul edildikdə, onun ilkin dəyəri həmin dövrün bazar qiymətləri əsas götürülməklə razılaşdırılmış dəyərlə müəyyən olunur. Əmlakın təhvil-təslimi Torpaq, tikili və avadanlıqların Təhvil-təslim Aktı ilə sənədləşdirilir.

Nizamnamə kapitalı kimi torpaq, tikili və avadanlıqların pay kimi qoyulması (səhmlərin buraxılması ilə torpaq, tikili və avadanlıqların əldə edilməsi) zamanı aşağıdakı mühasibat yazılışları verilir:

• səhmlərin buraxılmasına 302 №li hesabın müvafiq subhesablarının debeti və 301 №li hesabın müvafiq subhesablarının krediti üzrə;
• torpaq, tikili və avadanlıqların əldə edilməsinə 111, 113 №li hesabların müvafiq subhesablarının debeti və 302 №li hesabın müvafiq subhesablarının krediti üzrə.

Vergi uçotu

Torpaq, tikili və avadanlıqların təsisçilərdən pay qoyuluşu şəklində qəbul edilməsi təqdim etmə əməliyyatı hesab edilir. Lakin, AR Vergi Məcəlləsinin 164.1.5-ci maddəsinə əsasən müəssisənin nizamnamə fonduna (kapitalına) pay şəklində hər hansı əmlakın qoyulması (əmlakın pay şəklində qoyuluşu, onun müqabilində bilavasitə digər əmlakın əldə edilməsi ilə əlaqədar olmadıqda) ƏDV-dən azad olunan əməliyyat hesab edilir.

Beləliklə, TTA-ların pay şəklində hər-hansı şirkətin nizamnamə kapitalına daxil olması ƏDV-dən azaddır.